De termen Wushu en Kung Fu
Om te omschrijven wat Wushu precies is, kun je vele bibliotheken vullen. Er zijn namelijk heel veel verschillende opvattingen, definities, stijlen en splitsingen. Het doel van dit artikel is dan ook niet om de lezer een absolute definitie voor te schotelen. Deze bestaat namelijk niet.
Wushu is complex en wordt op verschillende manieren geïnterpreteerd, maar bij deze een simpele en zo generiek mogelijke introductie:
Wij gebruiken de term Wushu om de Chinese Krijgskunsten te omschrijven. Maar de meeste mensen hebben nog nooit van Wushu (武术) gehoord en wel van Kung Fu (功夫). Dat komt omdat de term Kung Fu vooral bekend is geworden door films en popcultuur. In de meeste gevallen betekenen de twee termen echter vrijwel hetzelfde en is Wushu in de meeste gevallen zelfs een correctere benaming.
Nu al verward? Heel goed, blijf vooral lezen 🙂
Allereerst de letterlijke betekenissen in het Chinees:
Wushu = “Krijgskunst” of “Vechtkunst”
Kung Fu = “Beheersing” of “Vaardigheden welke behaald worden naar verloop van tijd en moeite”
(overigens is Kung Fu is een oude manier van schijven. In moderne Pinyin schrijf je het als Gong Fu. Net zoals Beijing vroeger als Peking werd geschreven)
De laatste paar decennia wordt de term Wushu, buiten China, vooral gebruikt om de moderne Wushu Sport te omschrijven. Waarom dit is lees je verderop.
Traditionele Kung Fu
Als mensen het over Traditionele Kung Fu (of Traditionele Wushu) hebben, omschrijven ze meestal alle Chinese stijlen, vormen en technieken welke werden beoefend voordat Wushu een moderne sport werd. Hier onder vallen dan alle vormen, stijlen, families en clans binnen de Chinese krijgskunst (zoals Shaolin, Wudang, Shuaijiao (Chinees worstelen), Wing Chun, Piguaquan, Bajiquan, Chaquan etc.). Van veel van deze stijlen zijn er tegenwoordig ook moderne varianten, welke op wedstrijden worden beoefend.
Dus wanneer is iets traditioneel?
Hier zijn meningen over verdeeld, dus het antwoord is niet geheel zwart-wit te noemen, maar het is belangrijk om te weten dat traditioneel niet “oud” betekent. Het doel van Traditionele Kung Fu is voornamelijk dat je het kunt toepassen in een gevecht. Het is immers vechtkunst. Dus bijna elke beweging in een traditionele vorm is een oefening om je voor te bereiden op een aanval of verdediging. Er zijn echter ook bewegingen die refereren naar een stukje Chinese cultuur en niet direct toepasbaar zijn in een gevecht.
Traditionele Kung Fu
Moderne Wushu
In China is men al heel lang bezig om de vele stijlen te simplificeren en categoriseren, maar het meest duidelijke kantelpunt waar Wushu echt modern werd vond plaats in de jaren 60 en 70 tijdens Culturele Revolutie. In deze tijd werden veel oude tradities (waaronder Traditionele Kung Fu) verboden en vaak vervangen door ‘moderne alternatieven’. Van de traditionele vorm van Wushu werd destijds een sport gemaakt. Net zoals binnen het Karate in Japan, werden stijlen gecategoriseerd en versimpeld. Er werden vormen (Taolu) gemaakt welke tijdens wedstrijden op bepaalde criteria konden worden beoordeeld op correctheid. De vormen bestonden uit bewegingen welke afkomstig waren van traditionele technieken, gecombineerd met acrobatiek uit de Chinese opera. Full-contact gevechten werden Sanda of Sanshou (Chinees Kickboksen) genoemd.
Moderne Wushu
Dus wat is beter?
Er is wereldwijd veel discussie over wat beter is; modern of traditioneel. Het antwoord is heel simpel: Dat doet er niet toe!
Moderne Wushu is een prachtige sport om te beoefenen waarbij je het hele lichaam traint en je jezelf richt op kracht, flexibiliteit, snelheid en uithoudingsvermogen. Het verbetert je concentratie, versterkt je balans, vergroot je doorzettingsvermogen, verminderd stress…. en het is gewoon heel leuk om te doen! Of je nu aan wedstrijden wilt meedoen of niet.
Traditionele Kung Fu is net zo leuk om te beoefenen. Het is minder acrobatisch, maar meer gericht op verdedigen en aanvallen. Het heeft een langere geschiedenis en bevat veel meer verschillende technieken en stijlen.
Bij Yunde Wushu houden we van zowel Modern als Traditioneel. We vinden de moderne sport leuk om te beoefenen, maar vinden het ook belangrijk om te weten waar die moderne sport vandaan komt. Daarom kun je bij ons zowel Moderne Wushu als Traditionele Wushu beoefenen.
Tai Chi en Qigong
Was het bovenstaande nog niet complex genoeg? Dan heb je ook nog Tai Chi (太极) en Qigong (气功). We gaan hier niet al te diep in op deze onderwerpen, maar houden het bij een korte introductie.
Tai Chi is ook ooit ontwikkeld als vechtkunst, waarbij bijna iedere beweging uit een vorm kan worden gebruikt in een gevecht. Het uitvoeren van deze vormen gaat langzaam en is gericht op balans, concentratie en ademhaling. Naar verloop van tijd kwamen mensen er achter dat het beoefenen van vormen op deze manier veel gezondheidsvoordelen met zich meebracht en daarom wordt Tai Chi tegenwoordig voornamelijk beoefend voor de gezondheid. Net zoals Wushu heeft Tai Chi gedurende de laatste helft van de vorige eeuw een modernisatie meegemaakt en kun je tegenwoordig ook Tai Chi met acrobatische bewegingen zien op wedstrijden.
Qigong is statischer dan Tai Chi en is niet ontwikkeld om mee te vechten, maar puur gezicht op gezondheid. Qi Gong is een mooie bewegingsleer, welke helaas door veel mensen wordt gemystificeerd en verward met ‘goocheltrucs’ van slechte docenten en special effects uit speelfilms.
In tegenstelling tot wat je in sommige films kunt zien is “Qi” is geen magische energiebron met welke je onmenselijke krachten kunt genereren. Qi betekent in het Chinees “Lucht” of “Energie” en wordt gebruikt om verschillende manieren van ademhaling en gebruik van energie te omschrijven. Met de juiste balans tussen concentratie, ademhaling, inspanning en ontspanning is het mogelijk om veel kracht te genereren. Het is goed voor de gezondheid en kan zelfs binnen vechtsporten gebruikt worden, maar het is zeker geen mysterieuze energiebron. Iedereen kan het leren.
De laatste 20 jaar is Qigong ook gemoderniseerd met als doel om het een populaire en toegankelijke vorm van gezondheidsoefeningen te maken. Deze stroming heet Health Qigong (健身气功).